БЕРЛИНСКИОТ КОНГРЕС ЈA РАСКИНА САНСТЕФАНСКА БУГАРИЈА
Територијата на Бугарија биде распарчена на пет части. Кнежество Бугарија ги опфаќа териториите на север од Балканот. Од Пловдивска Тракија се создаде автономна државна област - Источна Румелија (во 1885 година таа се обедини со Кнежеството и noкрај спротивувањето на Великите сили). Србија, за да го спречи Соединението започна Српско-Бугарска војна, но претрпе тежок пораз и беше принудена да ja признае волјата на Болгарите. Македонија и Одринска Тракија останаа после Берлинскиот конгрес во Турција. Северна Добруџа беше дадена на Романија (за компенсација на присоединетата от Русија Бесарабија), а Моравската облает со град Ниш ja доби Србија.
Населението од Македонија и Одринска Тракија не се примири со волјата на Великите сили и ja продолжи борбата за ослободување и обединување со слободната Татковина. Веднаш после Берлинскиот конгрес во Разложко и Крененско се подига масово востание против распарчувањето на Бугарските земји. Востаниците создаваат во Пирин „Привремена Бугарска влада во Македонија". Таа издава повик во кое се кажува "...И така браќа настана веќе време да се покажеме себе си, дека сме народ достоен за слободата, дека во нашите жили не е престанала да тече крв од Крума и Симеона. Настана време да покажеме на Европа, дека да се раздели со црнило цел еден народ, не е шега..."
Овој документ jacно покажува, дека целта на востанието е да се сопре поделбата на Бугарскиот народ од Великите сили.
ПОВИК НА МИТРОПОЛИТ НАТАНАИЛ ОХРИДСКИ ДО ПЕТКО ВOJBOДA ЗА ОРГАНИЗИРАЊЕ НА БОРБАТА НА БУГАРИТЕ ОСТАНАТИ ПОД ТУРСКО
25. IX. 1878 г.
Народољубиви господин Петко војвода
Bо Чепеларе
Бидејќи вашето видување е многу потребно со г-н Димитрија поп Георгиев, кој се наоѓа во Дупнишка Џумаја и е водач над тамошните по границата народни стражари, за да си разговорите за едно многу важно прашање за во полза на сите Бугари, кои од Берлинскиот конгрес се оставија пак под турско тиранско управување. Затоа штом го добиете моето соопштение, незабавено да се упатите за таму.
Во спротивен случај ако работите не Ви допуштат да отидете сам до дотаму, за тоа од Ваша страна да испратите едно верно и благо-разумно лице, кое да може да го изврши Вашето за нашиот народ интересно дело.
Како Be поздравувам во името на Македонските Бугари, останувам се Ваш содружник за ослободувалето на неослободените Бугари во Турско.
Еден народољубив македончанин /Натанаил/

ПЕТКО BOJBOДA
/Петко Кирјаков Калоjанов -1844-1900/
Бугарски национал-револуционер, роден во с. Доганхисар, Источните Родопи. По време не Ослободителната војна дејствува во Родопите и Беломорието. Еден од основувачите на легалните Tpaкиски организации во Кнежеството.
ДИМИТАР ПОПГЕОРГИЕВ БЕРОВСКИ
/1840-1907/
Роден во с. Берово, Малешевско. Бугарски национал-революционер. По време на Априлското востание 1876 година дејствува во Паланечкиот крај. Началник е на штабот на Кресненско-Разложкото востание од 1878-1879 година против Берлинскиот конгрес. Учесник во Србско-Бугарската војна околу Соединењето на Кнежеството со Румелија во 1885 година.
МИТРОПОЛИТ НАТАНАИЛ ОХРИДСКИ
/Светско име Нешо Бојкакиев - 1820-1906/
Роден во с. Кучевишта, Скопска Црна гора. Еден од инициаторите за востановување на Охридската архиепископија. После создавувањето на Бугарската Екзархија во 1870 година е првиот митрополит на Охрид. Зема дејно учество во организирањето на отпор против решењата на Берлинскиот конгрес. Еден од организаторите на Кресненско-Разложкото востание.


ТАЈНИТЕ НА МАКЕДОНИЈА

Наjстрашното за нашиот народ /Гоце Делчев/
Од "Пространото житие на Климент Охридски" од Теофилакт Охридски /XI-XIIвек/
Од "Беседа против новопојавилата се богомилска ерес" од Презвитер Козма /XI век/
Од Дукљанскиот летопис /XII век/
Од "Хроника" на Византијскиот автор Јоан Скилица /XI век/
Цар Иван Владислав внук на цар Самуил
Охридската архиепископија
Книжнината за Македонија
Книжовниците од Македонија отворено го демонстрират своето бугарско самосознание
Паисиј Хилендарски
Марко Теодоровиќ Везов
Јоаким Крчовски
"Македонскиот преродбеник" Кирил Пејчиновиќ
Мислувањето на Константин Миладинов за тоа како да се нарекува македонеца
Охриѓани сакаат да се востанови Охридската архиепископија
Од "Автобиографијата" на Григор Прличев
Каков "македонски преродбеник" беше Рајко Жинзифов
Цариградската конференција на Великите сили
Основачите на ВМРО
Илинденското востание од 1903 година
Солунскиот атентатор
ВМОРО во време на Хуриетот
Војводата Јане Сандански
Каков беше Пере Тошев
Цитати од статии на Крсте Мисирков
"Назад кон автономијата" од Димо Хаџидимов
"Српскиот режим и револуционерната борба во Македонија" од Кирил Прличев
Илинден 1941 година и живите учесници во востањето.
Од "Спомени" на Коста Ципушев
Интервју на Ванчо Михајлов пред весник "Хрватска"
"Кој со кого ќе се помирува" од Љубчо Георгиевски